Actuele situatie
De opkomst van de auto heeft onze steden getransformeerd van verblijfsgebieden naar verkeersgebieden, met enorme gevolgen voor de mobiliteit en veiligheid van kinderen. In een tijd waarin de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van kinderen steeds meer wordt beperkt, is de noodzaak om onze stedelijke omgevingen opnieuw te evalueren en te herontwerpen belangrijker dan ooit. De stad Turnhout heeft deze uitdaging aangenomen en toont hoe een doelgericht beleid kindvriendelijke ruimtes kan creëren.
Wat betekent dit voor kinderen?
De huidige stedelijke omgevingen bieden kinderen niet de veiligheid en vrijheid die nodig zijn om zelfstandig te verkennen, te spelen en te groeien. Dit beperkt niet alleen hun fysieke mobiliteit, maar heeft ook een negatieve impact op hun sociale en motorische ontwikkeling. Kinderen verliezen de kans om hun omgeving zelfstandig te ontdekken, wat essentieel is voor een gezonde opvoeding en ontwikkeling.
Wat laat onderzoek zien?
Onderzoek toont aan dat de mobiliteit van kinderen aanzienlijk is afgenomen vergeleken met vorige generaties. Een studie in Groot-Brittannië onthulde bijvoorbeeld dat de omgeving waarbinnen kinderen vrij bewegen vanuit hun eigen huis, gereduceerd is van enkele kilometers naar tegenwoordig enkele honderden meters. Dit benadrukt de noodzaak voor steden om veilige en toegankelijke ruimtes voor kinderen te ontwikkelen, waar ze vrij kunnen spelen en zich verplaatsen.
Hoe kan het anders?
Turnhout heeft laten zien dat een stad kindvriendelijk en veilig kan zijn. Met de creatie van ‘mobiliteitskamers’ (veilige buurten die zo zijn ingericht dat er weinig auto’s rijden en waar kinderen gemakkelijk kunnen oversteken) zorgt de stad ervoor dat er tijdens de spits niet meer dan 200 auto’s per uur door deze buurten rijden. Dit maakt de straten ‘autoluw’, wat betekent dat kinderen veilig van hun huis naar plekken zoals speelvelden en winkels kunnen lopen of fietsen.
De stad heeft ook duidelijke uitgangspunten vastgesteld voor deze kindvriendelijke publieke ruimtes. Deze uitgangspunten gaan niet alleen over het verbeteren van wegen en paden, maar ook over hoe we denken over de bewegingsvrijheid van kinderen in de stad. Door deze twee elementen, de autoluwe ‘mobiliteitskamers’ en de nieuwe manier van denken over openbare ruimtes, biedt Turnhout een veilige omgeving waar kinderen vrij kunnen spelen en zich vrij kunnen bewegen, wat essentieel is voor hun groei en ontwikkeling.
Het voorbeeld van Turnhout toont aan dat met gericht beleid, steden kunnen transformeren naar meer kindvriendelijke omgevingen. Andere steden zouden geïnspireerd moeten zijn om vergelijkbare initiatieven te ondernemen, gericht op het verbeteren van de veiligheid, toegankelijkheid, en autonomie van kinderen in de publieke ruimte. Het advies is duidelijk: ontwerp steden met kinderen in gedachten, niet alleen vanuit een ethisch standpunt, maar als een essentiële stap voor het creëren van gezondere, gelukkigere, en meer inclusieve gemeenschappen. De toekomst van onze steden, en van de kinderen die er opgroeien, hangt af van de keuzes die we vandaag maken. Turnhout heeft een pad voorwaarts getoond; het is nu aan andere steden om dit voorbeeld te volgen.
